Lorem ipsum

Hoe ernstig is coeliakie?

25 Sep 2019

door Denise Schut

Er is steeds meer kennis beschikbaar over coeliakie, gluten, glutenvrije diëten en de symptomen. Wanneer jij zonder te weten coeliakie hebt, kan dit diverse gevolgen hebben. Om je geheugen even op te frissen: wat gebeurt er met je darmen wanneer je gluten eet? Jouw afweersysteem denkt dat gluten schadelijk zijn en valt deze aan, waardoor het darmslijmvlies beschadigt. Je leest hier meer over de effecten van gluten op jouw darmen.

Beschadigd darmslijmvlies

Wanneer je gediagnosticeerde coeliakie hebt zul je jouw dieet moeten aanpassen, zodat het darmslijmvlies zich kan herstellen. Maar niet bij iedereen wordt coeliakie ontdekt, vaak is dit omdat mensen vage symptomen hebben, of zelfs helemaal niet. Dit betekent niet dat je jouw dieet dan niet hoeft aan te passen. Jouw darmslijmvlies raakt elke keer dat jij gluten eet verder beschadigd en krijgt daardoor niet de kans om zich te herstellen.

Gevolgen van een beschadigd darmslijmvlies

Wanneer jouw darmslijmvlies beschadigd is kan deze minder goed voedingsstoffen opnemen. Neem bijvoorbeeld ijzer. Deze mineraal heeft diverse belangrijke eigenschappen die ons welzijn ondersteunen. Zo kun je bijvoorbeeld vermoeidheid ervaren als je lichaam niet genoeg ijzer opneemt. Lees hier meer over vermoeidheid.

Tekorten bij glutenintolerantie

Naast een tekort aan ijzer kun je ook last krijgen van een tekort aan foliumzuur, vitamine B12 en vitamine B3. Je leest hier wat de gevolgen hiervan zijn.

Risico’s

Wanneer coeliakie nog niet gediagnosticeerd is, en het dieet dus niet aangepast, heb je een verhoogd risico op verschillende gevolgen.

Botontkalking

Ook wel osteoporose, de botten worden broos. Botontkalking is geen klacht maar vergroot de kans op de breuk van een bot of wervel. Over het algemeen komt dit vooral voor bij mensen die de 50 zijn gepasseerd. Normaliter wordt er constant nieuw botweefsel aangemaakt in de botten, en oud weefsel afgebroken. Bij osteoporose wordt er meer bot afgebroken dan aangemaakt [2, 3].

Miskraam

Wanneer je zonder dat je het weet coeliakie hebt, heb je 8 keer meer kans op een miskraam dan iemand zonder coeliakie. Door het beschadigde darmslijmvlies neem je voedingsstoffen die je nodig hebt slecht op. Omdat je dan voor jezelf al moeilijk voedingsstoffen kunt opnemen, is dit voor je kind bijna onmogelijk [4, 5, 6].

Kans op andere ziektes

Mensen met coeliakie hebben een verhoogde kans op andere ziektes. Dit kunnen bijvoorbeeld kanker, lactose-intolerantie, dermatitis herpetiformis en diabetes zijn [7].

Kanker en coeliakie

Uit onderzoek van diverse instituten is gebleken dat mensen met coeliakie een verhoogd risico hebben op kanker. Hoe hoog dit risico exact is, is nog niet bekend. De meest voorkomende vorm is lymfeklierklanker, en dan met name de vorm in de dunne darm, bekend als enteropathy associated T-cell lymphoma (EATL). Dit is een extreem zeldzame vorm van kanker en komt alleen voor bij mensen met coeliakie. Een glutenvrij dieet beschermt jou hiertegen [1, 2]. Daarbij is er aangetoond dat er na het volgen van een strikt glutenvrij dieet, deze verhoogde kans weer afneemt [10].

Diabetes type 1 en coeliakie

Mensen met coeliakie hebben een verhoogde kans om diabetes type 1 te ontwikkelen. Vijf op de honderd mensen met diabetes type 1 hebben ook coeliakie. Beide hebben te maken met een minder goed werkend afweersysteem. Onderzoekers van het LUMC hebben vastgesteld dat dit te maken heeft met een bepaald enzym (transglutminase) dat betrokken is bij zowel de afweer van gluten als tegen de eilandjes van Langerhans die insuline maken. Voor beide aandoeningen zal je een streng dieet moeten volgen [8]. Momenteel wordt er nog geïnvesteerd in onderzoek naar deze link door het Diabetes Fonds.

Lactose-intolerantie en coeliakie

Lactose is een suiker type dat in melk en melkproducten voorkomt, vandaar ook wel de naam melksuiker. Om de lactose te kunnen verteren in de dunne darm heb je het enzym lactase nodig. Deze wordt in de darmwand van de dunne darm gemaakt. Wordt dit niet aangemaakt, dan komt de lactose in de dikke darm, onverteerd. In de dikke darm wordt de lactose dan vergist waardoor je klachten krijgt [9]. Wanneer er wordt begonnen met een glutenvrij dieet en de dunne darm zich herstelt, kun je langzaamaan proberen melk weer te introduceren. Vaak verdwijnt lactose-intolerantie weer zodra de dunne darm is hersteld.

Dermatitis herpetiformis

Deze huidaandoening heeft ook te maken met een reactie op gluten. Lees hier meer over deze aandoening.

De schildklier en coeliakie

Zodra jij problemen hebt met je schildklier en met coeliakie, heb je te maken met auto-immuunziektes. Wanneer je één auto-immuunziekte hebt, heb je een grote kans om er nog een te ontwikkelen. Lees hier verder naar het verband tussen de schildklier en coeliakie.

Is coeliakie ernstig?

Om terug te komen op het onderwerp van dit artikel, ‘is coeliakie ernstig?’ kunnen we stellen dat coeliakie niet onderschat moet worden. Wanneer jij de diagnose hebt gehad en je dieet is aangepast loop je geen onnodig extra risico’s op andere ziekten/aandoeningen zoals beschreven. Zo niet, dan beschadig je jouw darmen onnodig en loop je bovenstaande risico’s wel.

Dus ook wanneer jij coeliakie hebt maar geen last hebt van symptomen is het ontzettend belangrijk om wèl jouw dieet aan te passen.

Het glutenvrije dieet

Heb jij de diagnose coeliakie gehad en weet je niet waar je moet beginnen? Begin bij het begin, en verdiep je eens in waar gluten in zitten, en waar geen gluten in zitten. Onze blog staat boordevol leuke tips, weetjes en heerlijke gerechten om je op weg te helpen!