Deze factoren hebben invloed op tekorten bij glutenintolerantie:
- De tijd dat mensen geen glutenvrij dieet hebben aangehouden terwijl dit wel noodzakelijk was
- De mate van schade aan het darmkanaal
- De mate van malabsorptie
Een tekort in voedingsstoffen kan resulteren in gewichtsverlies en uiteenlopende klachten zoals vermoeidheid. Wanneer je glutenvrij gaat eten zal de darmwand de kans krijgen om zich te herstellen. Als deze weer hersteld is, wordt het makkelijker voor de darm om belangrijke voedingsstoffen op te nemen.
Echter is uit onderzoek gebleken dat glutenvrij eten niet alle tekorten automatisch aanvult. Zo bleek dat foliumzuur, vitamine B12 en vitamine B3 bij coeliakie patiënten significant lager was dan bij de controlegroep. Ook hebben coeliakie patiënten vaak een tekort aan vezels. Hier nog even op een rijtje wat tekorten aan deze voedingsstoffen als gevolg zouden kunnen hebben:
Tekort aan foliumzuur (B11)
- Afwijkingen van rode en witte bloedcellen en veranderingen van het beenmerg
- Verminderde opname van verschillende voedingsstoffen in de darm
- Verminderde eetlust
- Gewichtsverlies
- Vermoeidheid
Tekort aan vitamine B12
- B12 tekort kan leiden tot een B11 tekort.
- Vorm van bloedarmoede (symptomen: vermoeidheid, ademnood, pijn op de borst, gebrek aan eetlust)
- Aantasting zenuwstelsel
- Vermindering geheugen en denkfuncties
Tekort aan vitamine B3 (niacine)
- Veranderingen in de huid: uitslag en ontstekingen
- Vermoeidheid
- Effect op het slijmvlies van de mond, tong en darmen (1)
Tekort aan vezels
- Problemen in het darmstelsel; obstipatie of diarree
- Onregelmatig ontlastingspatroon
- Onverzadigd gevoel (2)
Om ervoor te zorgen dat jij zo optimaal mogelijk de essentiële voedingsstoffen binnenkrijgt hebben wij de producten op een rijtje gezet die deze voedingsstoffen bevatten.
- Foliumzuur (B11) is vooral te vinden in volkoren producten, fruit en groene groenten.
- Vitamine B12 komt voor in dierlijke voedingsmiddelen. Denk aan vlees en zuivelproducten. Vegetariërs en vooral veganisten hebben een grotere kans op een tekort aan B12. Zij kunnen B12 in de vorm van een supplement innemen.
- Niacine (B3) komt met name voor in vlees, vis, graanproducten, noten, groente en fruit (2).
- Vezels zijn te vinden in volkorenproducten, groenten, fruit en peulvruchten (3).
Glutenvrije voedingsmiddelen zijn niet altijd rijk aan belangrijke voedingsstoffen. Door te kiezen voor een product wat amaranth, boekweit, quinoa, sorghum en/of teff bevat maak je een verstandige keuze. Deze granen bevatten namelijk een volwaardige combinatie van complexe koolhydraten, eiwitten, vezels, vitaminen en mineralen (4).
Supplementen
Het is mogelijk om een vitaminetekort met supplementen aan te vullen. Let er echter op dat het nemen van supplementen ook tot een overschot kan leiden met andere gevolgen van dien; te veel van sommige vitamines kan juist weer zorgen voor klachten. Het is aan te raden om via voedingsmiddelen de voedingsstoffen aan te vullen, omdat dit zelden voor een overschot zorgt.
Raadpleeg een arts of diëtist
Aan klachten als vermoeidheid kunnen een hoop verschillende oorzaken ten grondslag liggen. Of dit dan aan een vitaminetekort ligt (en zo ja, welke?) is moeilijk te zeggen. Raadpleeg hiervoor een arts om bijvoorbeeld een bloedonderzoek te laten doen, en schakel een diëtist in om je voedingspatroon te optimaliseren.
Bronnen
1: Vitamine info
2: Hallert C, Grant C, Grehn S, Grännö C, Hultén S, Midhagen G, Ström M, Svensson H, Valdimarsson T. Evidence of poor vitamin status in coeliac patients on a gluten‐free diet for 10 years. AP&T. 2002 Jul; 16(7): 1333-1339
3: Voedingscentrum. Vezels
4: Saturni L, Ferretti G, Bacchetti T. The Gluten-Free Diet: Safety and Nutritional Quality. Nutrients. 2010; 2(1).
Mijn dank aan de beschrijving, wat ik wel mag en niet mag, bij gluten