Een andere benaming voor coeliakie is glutenintolerantie. Misschien heb je de term glutenallergie ook wel eens gehoord, maar een glutenallergie bestaat officieel niet. In dit artikel kun je lezen wat het verschil is tussen een intolerantie en een allergie.
Wat is coeliakie?
Coeliakie (uitgesproken als seu-lia-kíe) is een chronische auto-immuunziekte. Bij een auto-immuunziekte maakt het lichaam antistoffen aan tegen eigen weefsels. Bij coeliakie is gluten de trigger. Dit houdt in dat na het eten van gluten een ontstekingsreactie in het lichaam ontstaat waarbij het lichaam antistoffen aanmaakt tegen de eigen darmcellen. Als gevolg hiervan beschadigt het slijmvlies van de dunne darm en gaan de darmvlokken kapot. Indien iemand met coeliakie langere tijd gluten blijft eten, raakt de darmwand zodanig beschadigd dat er geen darmvlokken meer over zijn en het oppervlak van de dunne darm te klein en te glad is geworden. De opname van voedingsstoffen vindt normaalgesproken plaats in de dunne darm en door de beschadigingen, gebeurt dit niet meer goed. Hierdoor kunnen tekorten aan bepaalde voedingsstoffen ontstaan.
Iemand met coeliakie kan dus geen gluten verdragen. Gluten is een eiwit en komt van nature voor in bepaalde graansoorten. Wat gluten precies is kun je hier lezen!. Gluten zit dus met name in producten die granen bevatten, zoals pasta, pizza, koek, brood, crackers en paneermeel. Een strikt glutenvrij dieet volgen is noodzakelijk, omdat elk spoortje van gluten de darm opnieuw beschadigt.
Coeliakie symptomen
Coeliakie symptomen worden niet altijd direct gekoppeld aan coeliakie en hierdoor ontstaat soms verwarring met andere aandoeningen zoals het prikkelbaar darmsyndroom of een tarweallergie. Zo kunnen er klachten optreden als verstopping en diarree, maar ook van ondergewicht of juist overgewicht, bloedarmoede en depressie. Sommige coeliakiepatiënten ervaren zelfs helemaal geen klachten. Herken jij je in deze symptomen?
Refractaire coeliakie
Bij sommige patiënten met coeliakie vindt er geen verbetering van de klachten plaats na het volgen van een glutenvrij dieet. Soms vindt zelfs verergering van de klachten plaats en blijkt na onderzoek dat de darmwand niet herstelt. In zo'n geval kan er sprake zijn van refractaire coeliakie. Dit is een erg zeldzame vorm van coeliakie die met name voorkomt wanneer de diagnose pas na het vijftigste jaar is vastgesteld. Patiënten met refractaire coeliakie moeten regelmatig door een Maag-Darm-Leverarts worden onderzocht op andere afwijkingen.
Oorzaak coeliakie
Er is geen precieze oorzaak aan te wijzen voor de ontwikkeling van coeliakie, wel speelt erfelijkheid een rol. Ook dragen omgevingsfactoren en een overgevoelige reactie op het eiwit gliadine in de gluten bij aan het ontstaan van coeliakie.
Coeliakie diagnose
Wist je dat ongeveer 1% van de Nederlandse bevolking coeliakie heeft?
Nu je inmiddels weet wat coeliakie is en wat de mogelijke symptomen zijn, ben je vast ook wel benieuwd naar hoe de diagnose van de aandoening verloopt. Zowel jonge kinderen als volwassenen kunnen gediagnosticeerd worden met coeliakie. Veelal zet de arts een combinatie van onderzoeken in, zoals bloedonderzoek, een onderzoek naar het klachtenpatroon, genetisch onderzoek en weefselonderzoek. Hier lees je stap voor stap wat er gebeurt tijdens een diagnose.
Meer lezen over coeliakie?
Wil je meer weten over coeliakie en alles eromheen? Je vindt al onze artikelen over dit onderwerp op onze blog!
Bronnen
1: Maag Lever Darm Stichting. Wat is coeliakie?